Uzayda bir yıldan fazla zaman geçirmek insan vücuduna ne yapar?

T24 Dış Haberler

Uzaya gerçekleştirilen en uzun yolculuk rekoru şu anda 371 gün olarak açıklandı ancak yörüngede uzun süre kalmak astronotların vücutlarını, kaslarını, beyinlerini ve hatta bağırsak bakterilerini bile değiştirtiriyor. 

Nasa astronotu Frank Rubio, 371 gün boyunca evi olan modüller ve güneş panelleri topluluğuna veda etti. Rubio’nun Uluslararası Uzay İstasyonu’ndan (UUİ) ayrılması ve Dünya’ya dönmesi, bugüne kadar bir Amerikalı tarafından gerçekleştirilen en uzun uzay uçuşu oldu. 

Rubio’nun yörüngede geçirdiği süre, ABD’nin bir önceki rekoru olan 355 günü geride bırakarak, Mart 2023’te kendisi ve ekip arkadaşlarının eve dönecekleri uzay aracında bir soğutma sıvısı sızıntısı meydana gelmesi üzerine uzatıldı. Uzayda geçirdiği ekstra aylar Rubio’nun Dünya etrafında toplam 5 bin 963 tur atmasına ve 157,4 milyon mil (253,3 milyon km) yol kat etmesine olanak sağladı. 

Uzuvlarımızda sürekli yer çekimi olmadığında, uzayda kas ve kemik kütlesi hızla azalmaya başlar. En çok etkilenen uzuvlar, sırtımızdaki, boynumuzdaki ve baldırlarımızdaki duruşumuzu korumaya yardımcı olan kaslardır. Bu kaslar, mikro yerçekiminde artık eskisi kadar sıkı çalışmak zorunda kalmadıklarından körelmeye başlarlar. Sadece iki hafta içinde kas kütlesi yüzde 20’ye kadar düşebilirken, 3 ila 6 ay gibi daha uzun görevlerde yüzde 30’a kadar düşebilir.

Benzer şekilde, astronotlar iskeletlerini Dünya’nın yerçekimine maruz kaldıkları zamanki kadar mekanik zorlamaya maruz bırakmadıklarından, kemikleri de minerallerden arındırılmaya ve güç kaybetmeye başlar. Astronotlar uzayda geçirdikleri her ay kemik kütlelerinin yüzde 1-2’sini, 6 aylık bir süre içinde ise yüzde 10’a kadarını kaybeder. Dünya’da yaşlı erkek ve kadınlar her yıl yüzde 0,5-1 oranında kemik kütlesini kaybederler.

Bu, kırıklara maruz kalma riskini ve iyileşmek için gereken süreyi artırırken, Dünya’ya döndükten sonra kemik kütlelerinin normale dönmesi 4 yılı bulabilir.